Wat is biodiversiteit?

Biodiversiteit of biologische diversiteit staat voor de verscheidenheid aan leven op Aarde: niet alleen de variatie in soorten en de verdeling daarvan over de Aarde, maar ook de variatie in erfelijke informatie, levensgemeenschappen en ecosystemen. Biodiversiteit is een eindige hulpbron, want eenmaal verloren zal een zelfde soort niet weer ontstaan. De tijdschaal voor het opnieuw opbouwen strekt zich uit tot ver voorbij de handelingsmogelijkheden van een generatie.

Visies op biodiversiteit

Vanuit een levensbeschouwelijke visie wordt wel een intrinsieke waarde aan biodiversiteit toegekend. Dit brengt een verantwoordelijkheid van de mens voor de natuur ("rentmeesterschap") met zich mee. Behalve deze motivatie om biodiversiteit te beschermen en waar nodig te herstellen, wordt er steeds meer waarde gehecht aan het maatschappelijk nut.

Wat is het probleem?

Het verlies aan biodiversiteit op allerlei schaalniveaus is een groeiend milieuprobleem dat zich zowel op lokaal als op mondiaal niveau afspeelt. Volgens het Stockholm Resilience Centre is door de mens het biodiversiteitsverlies inmiddels versneld tot meer dan tienmaal boven de maximale duurzaamheidsgrens. Dit bedreigt de kwaliteit van onze natuurlijke hulpbronnen, onze welvaart en welzijn en maakt de Aarde een minder mooie plek om te leven. Ook roept dit de morele vraag op of de mens andere soorten op grote schaal mag vernietigen.

Biodiversiteit in Nederland

Door economische activiteiten van de mens zijn planten- en diersoorten uit Nederland verdwenen of in hun voortbestaan bedreigd. Belangrijke oorzaken zijn het verlies aan oppervlakte van natuurgebieden en de vermindering van de kwaliteit ervan door vermesting, verzuring, verdroging en versnippering die vooral samenhangen met economische activiteiten zoals landbouw, stedelijke ontwikkeling, industrie, transport.

Biodiversiteit in internationaal kader

Aanpassing van de economische activiteiten zijn de sleutel om het verlies aan biodiversiteit tegen te gaan. Het beschermen, herstellen en versterken van biodiversiteit zijn als doelen aangemerkt in de internationale VN Biodiversiteitsconventie, die door vele landen wordt ondersteund en in nationale plannen is uitgewerkt. Het vormgeven en tot uitvoer brengen van deze doelen vormt een uitdaging voor wetenschap, beleid, burgers en bedrijven. Hiervoor zijn zowel internationale samenwerking als lokale maatregelen nodig.

Biodiversiteit en ecosysteemdiensten

Biodiversiteit is cruciaal voor het functioneren van ecosystemen en daarmee voor het duurzaam leveren van ecosysteemdiensten aan de samenleving, zoals schoon water of een aangename en gezonde leefomgeving. Het zou zeer kostbaar zijn deze diensten te vervangen door kunstmatige oplossingen.

Biodiversiteit en bedrijven

Er zijn verschillende platforms waar de relatie tussen het bedrijfsleven en biodiversiteit wordt bediscussieerd. Gebrek aan kennis over biodiversiteit en de betekenis ervan voor ondernemen speelt daarbij een rol. Zo kan de (on)opzettelijke introductie van uitheemse plant- en diersoorten een schadelijk effect hebben op de inheemse biodiversiteit. Steeds vaker blijkt de continuïteit en de concurrentiekracht van bedrijven samen te hangen met ecosysteemdiensten en onderliggende ecologische processen, waarvan biodiversiteit de motor is.

Sectie Biodiversiteit en de VVM

Het mag duidelijk zijn dat het verlies van biodiversiteit een uniek en bijzonder milieuvraagstuk is. Een vraagstuk voor een eigen VVM-sectie, en met veel samenhang met andere VVM-secties zoals Duurzaam Ondernemen, Klimaat, en Voedsel en Landbouw. Het doel van de Sectie Biodiversiteit binnen VVM is het belang van biodiversiteit te duiden en bewustwording over de betekenis ervan te vergroten in een professioneel nationaal en internationaal netwerk. Meer specifiek wil de sectie het onderwerp hoger op de agenda plaatsen bij politiek, bedrijven, wetenschap en maatschappij.

Voorzitter:

• Ckees van Oijen | | @CkeesvanOijen
  Van Oijen Sustainability
  nejio.nav.seekc.[antispam].@planet.nl
  06 - 272 63 520

De sectie Biodiversiteit heeft leden met verschillende opleidingen (zoals biologie, sociologie, rechten) werkvelden (zoals onderzoekers, adviseurs en projectleiders) en interesses (zoals ecologie, invasieve exoten, natuur, water, landschap, schooltuinen en taxonomie). We maken graag kennis met mensen die met of zonder ervaring een actieve bijdrage willen leveren aan de activiteiten van de sectie.

Nieuwe VVM-leden krijgen alle ruimte en steun om initiatieven te ontplooien om de diversiteit aan invalshoeken vanuit uiteenlopende disciplines en/of organisatieniveaus te versterken. Relaties tussen natuur, milieu, grondgebruik, omgevingsbeleid, gezondheid, energie, etc. bieden steeds weer gelegenheid tot inspirerende gesprekken en bijeenkomsten. Daarbij werken we graag samen met andere VVM-secties of met deskundigen en organisaties buiten de VVM. In VVM-cafés, workshops bij de Dag van de Omgevingswet, Week van de Invasieve Exoten en de Nationale Milieudag.

Nieuwe leden die interesse hebben in de rol van voorzitter en/of secretaris zijn extra welkom. Zij stimuleren de actieve leden, houden contact met het VVM-bureau en zorgen dat activiteiten aansluiten bij de VVM.

Neem contact op met Ckees van Oijen, sectievoorzitter, of via uaerub.[antispam].@vvm.info .